Het klinkt tegenstrijdig: minder verdienen terwijl je blijft werken of zelfs meer verantwoordelijkheid krijgt. Toch kan het in sommige situaties voorkomen dat je in salaris achteruitgaat. Maar mag dat zomaar? Wanneer is het toegestaan en wat kun je doen als je hiermee wordt geconfronteerd? In dit artikel lees je hoe het zit, welke rechten je hebt en hoe je hier professioneel op kunt reageren.
Is een salarisverlaging toegestaan?
Een werkgever mag jouw salaris niet eenzijdig verlagen. Je loon is namelijk onderdeel van je arbeidsovereenkomst, en daar mag alleen iets aan veranderd worden als jij daar schriftelijk mee instemt. In de meeste gevallen is een salarisachteruitgang alleen mogelijk als je ermee akkoord gaat – bijvoorbeeld als onderdeel van een nieuwe functie, reorganisatie of vrijwillige stap terug.
Een werkgever die zonder jouw instemming het loon aanpast, handelt in strijd met het arbeidsrecht. Dat betekent dat jij bezwaar kunt maken en zelfs aanspraak kunt maken op het oorspronkelijke loon.
Wanneer kun je vrijwillig in salaris achteruit gaan?
Er zijn situaties waarin jij zelf kunt kiezen voor een lager salaris. Denk aan:
- je maakt een overstap naar een andere functie met minder verantwoordelijkheden;
- je kiest voor minder uren of een betere werk-privébalans;
- je wisselt van sector, bijvoorbeeld van commercieel naar maatschappelijk werk;
- je neemt bewust een leer- of ontwikkelrol aan, bijvoorbeeld als trainee of junior coach.
In zulke gevallen is een lager salaris logisch, maar het is belangrijk dat je dit besluit bewust neemt. Ga altijd in gesprek over de voorwaarden en leg nieuwe afspraken goed vast in het arbeidsvoorwaardengesprek.
Kan je salaris omlaag als je functie verandert?
Als jouw functie wordt aangepast, bijvoorbeeld door een reorganisatie of herstructurering, mag een werkgever voorstellen om je salaris aan te passen. Maar ook dan geldt: jij moet hiermee instemmen. Zeker als je door de wijziging minder verantwoordelijkheden krijgt, kan een lager loon logisch zijn – maar het mag nooit eenzijdig worden opgelegd.
Komt dit aan de orde, dan is het belangrijk om tijdens het arbeidsvoorwaardengesprek helderheid te krijgen over:
- de reden van de functieverandering;
- de impact op jouw rol, taken en uren;
- eventuele compensatie of overgangsregelingen;
- of je salaris in de toekomst weer kan groeien.
Wat als je zelf minder wilt werken?
Besluit je zelf om minder uren te werken, dan is het logisch dat je salaris naar rato wordt aangepast. Hier is geen sprake van een loonsverlaging in juridische zin, maar van een verandering in je contractomvang. Zorg er wel voor dat dit correct wordt vastgelegd in een nieuwe arbeidsovereenkomst of wijzigingsvoorstel.
Hoe bespreek je een daling in salaris?
Wordt er voorgesteld dat je minder gaat verdienen? Dan is het verstandig om niet direct akkoord te gaan. Vraag om een schriftelijke toelichting en plan een arbeidsvoorwaardengesprek waarin je de gevolgen bespreekt. Stel vragen als:
- Waarom is deze wijziging nodig?
- Wat betekent dit voor mijn totale arbeidsvoorwaardenpakket?
- Is er een compensatie op andere vlakken mogelijk (bijv. extra verlof, flexibele werktijden)?
- Hoe lang duurt deze situatie? Is er een plan voor herstel of groei?
Als je twijfelt, kun je juridisch advies inwinnen of overleggen met een vakbond of HR-specialist.
Wat zijn de gevolgen van minder salaris?
Een lager salaris heeft niet alleen invloed op wat je netto overhoudt. Het kan ook gevolgen hebben voor:
- je pensioenopbouw;
- je recht op een hypotheek of lening;
- je transitievergoeding bij ontslag;
- je recht op sociale uitkeringen of toeslagen.
Het is daarom belangrijk om goed na te denken over de langetermijnimpact voordat je instemt met een loonsverlaging.
Samenvattend
- Je kunt in salaris achteruitgaan, maar alleen met jouw instemming.
- In sommige gevallen is een bewuste stap terug logisch of wenselijk.
- Een werkgever mag jouw loon niet zomaar verlagen, ook niet bij een functiewijziging.
- Gebruik het arbeidsvoorwaardengesprek om helderheid en zekerheid te krijgen over nieuwe afspraken.
- Denk na over de financiële en juridische gevolgen voordat je iets tekent.
Wil je advies over jouw situatie of hulp bij het bespreken van een loonsverlaging? Neem dan contact op voor een sparsessie. Want achteruitgaan in loon is soms begrijpelijk – maar moet altijd eerlijk en transparant gebeuren.
