Wanneer je onder een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) valt, lijkt het soms alsof onderhandelen over je salaris niet mogelijk is. De loonschalen zijn immers al vastgelegd. Toch betekent een cao niet automatisch dat je helemaal geen ruimte meer hebt om te onderhandelen. Sterker nog: wie weet hoe de regels in elkaar zitten, ontdekt vaak meer speelruimte dan vooraf gedacht.
In dit artikel bespreken we wat een cao betekent voor je arbeidsvoorwaardengesprek, wanneer je nog wél kunt onderhandelen, en welke alternatieve arbeidsvoorwaarden bespreekbaar zijn als je loonschaal vastligt.
Wat is een cao precies?
Een cao (collectieve arbeidsovereenkomst) is een contract tussen werkgevers(organisaties) en werknemers(organisaties) waarin afspraken staan over arbeidsvoorwaarden, zoals salarisschalen, werktijden, toeslagen en verlofregelingen. Deze afspraken zijn bindend voor iedereen die onder de cao valt.
Dat betekent: de bandbreedte van je salaris is vastgelegd, vaak in de vorm van treden binnen een schaal. Je werkgever heeft dus minder vrijheid om buiten die schalen te onderhandelen – maar dat betekent niet dat je niets kunt bespreken.
Wat is wél mogelijk binnen een cao?
Binnen een cao zijn er vaak meerdere manieren waarop je toch invloed kunt uitoefenen op je arbeidsvoorwaarden of salaris:
- Starttrede binnen de schaal: Je werkgever kan je vaak op een hogere trede in de schaal laten instappen op basis van ervaring, opleiding of eerdere prestaties.
- Sneller doorgroeien: De meeste cao’s kennen een jaarlijkse verhoging. Soms is het mogelijk om versneld door de treden te groeien.
- Individuele toelages of toeslagen: Denk aan persoonlijke toeslagen, projectvergoedingen of tijdelijke beloningen voor extra inzet.
- Buiten-cao beloning (in uitzonderlijke gevallen): Bij zeer schaarse functies kan een werkgever tijdelijk buiten de cao om belonen. Dit gebeurt zelden, maar het bestaat.
Bespreek deze mogelijkheden altijd tijdens je arbeidsvoorwaardengesprek. Wees goed voorbereid: als je weet wat de cao toelaat, sta je sterker in de onderhandeling.
Welke arbeidsvoorwaarden zijn wél vrij onderhandelbaar?
Als het basissalaris vastligt, kun je in je salarisonderhandeling kijken naar andere elementen die minstens zo belangrijk zijn:
- Opleidingsbudget en persoonlijke ontwikkeling
- Flexibele werktijden of thuiswerkmogelijkheden
- Aantal vakantiedagen bovenop het minimum
- Reiskostenvergoeding of fietsregeling
- Vergoeding voor thuiswerken of internet
- Mobiliteitsregeling (bijv. leasefiets of OV-abonnement)
Zo bereid je je voor op een salarisonderhandeling binnen een cao
- Lees de cao – Zoek uit wat er exact in staat over salarisschalen, doorgroeimogelijkheden en toeslagen.
- Bepaal je huidige schaal en trede – En kijk hoeveel ruimte er nog is om te groeien.
- Zoek vergelijkingsmateriaal – Praat met collega’s, vakbond of HR over wat gebruikelijk is in jouw organisatie.
- Bepaal je argumentatie – Waarom zou jij op een hogere trede moeten starten of sneller moeten stijgen?
Tot slot
Onderhandelen over salaris terwijl je onder een cao valt, lijkt misschien lastig – maar het is zeker niet zinloos. Door je goed te verdiepen in wat er wél kan, vergroot je je invloed op je arbeidsvoorwaarden. Wees creatief, inhoudelijk sterk en voer je salarisonderhandeling met vertrouwen.
Wil je samen bekijken waar jouw ruimte ligt binnen je cao? Of oefenen met het gesprek? Neem dan gerust contact op – ik help je graag verder.
